Zgodnie z Ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia. Co konkretnie jednak oznacza prawo pacjenta do informacji? Jak prawo to powinno być wykonywane i czego pacjent może oczekiwać ze strony personelu medycznego?
Prawo pacjenta do informacji - co oznacza?
Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, lub jego przedstawiciel ustawowy mają prawo do uzyskania od osoby wykonującej zawód medyczny przystępnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu, w zakresie udzielanych przez tę osobę świadczeń zdrowotnych oraz zgodnie z posiadanymi przez nią uprawnieniami. Pacjent lub jego ustawowy przedstawiciel mają prawo do wyrażenia zgody na udzielenie informacji innym osobom. W powyższym zakresie prawo pacjenta do informacji powiązane jest z prawem pacjenta do dokumentacji medycznej.
Prawo do informacji o zamiarze odstąpienia przez lekarza od leczenia
W przypadku gdy lekarz zamierza podjąć lub odstąpić od leczenia pacjenta, pacjent, jego przedstawiciel ustawowy lub opiekun faktyczny mają prawo do dostatecznie wczesnej informacji o zamiarze odstąpienia przez lekarza od leczenia pacjenta i wskazania przez tego lekarza możliwości uzyskania świadczenia zdrowotnego u innego lekarza lub podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych. Zasadniczo przekazanie „informacji o zamiarze” oraz „wskazanie przez lekarza (…)” powinny nastąpić w tym samym czasie. Obie te informacje powinny zostać przekazane dostatecznie wcześnie, m.in. w terminie umożliwiającym pacjentowi (jego przedstawicielowi ustawowemu, opiekunowi faktycznemu) zorganizowanie kontynuacji leczenia.
W przypadku gdy lekarz zamierza podjąć lub odstąpić od leczenia pacjenta, pacjent, jego przedstawiciel ustawowy lub opiekun faktyczny mają prawo do dostatecznie wczesnej informacji o zamiarze odstąpienia przez lekarza od leczenia pacjenta i wskazania przez tego lekarza możliwości uzyskania świadczenia zdrowotnego u innego lekarza lub podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych. Przypominamy jednak, że lekarz nie może odmówić leczenia i ma obowiązek udzielać pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.
Prawo do informacji o prawach pacjenta
Pacjent ma prawo do informacji o prawach pacjenta określonych w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz w przepisach odrębnych, uwzględniającej ograniczenia tych praw określone w tych przepisach. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia tę informację w formie pisemnej, poprzez umieszczenie jej w swoim lokalu, w miejscu ogólnodostępnym np. w formie plakatu. W przypadku pacjenta niemogącego się poruszać informację taką udostępnia się w sposób umożliwiający zapoznanie się z nią w pomieszczeniu, w którym pacjent przebywa np. w formie broszury informacyjnej.
Nie każdy medyk będzie jednak zobowiązany do udostępniania informacji o ramach pacjenta. Wymogu tego nie stosuje się bowiem do praktyk wykonywanych wyłącznie w miejscu wezwania indywidualnych praktyk lekarskich, indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich, indywidualnych praktyk pielęgniarek, położnych, indywidualnych specjalistycznych praktyk pielęgniarek, położnych i indywidualnych praktyk fizjoterapeutycznych.
prawo pacjenta do informacji
Prawo do informacji o rodzaju i zakresie świadczeń zdrowotnych
Prawo pacjenta do informacji przejawia się również w prawie do informacji o rodzaju i zakresie świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych, w tym o profilaktycznych programach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, realizowanych przez ten podmiot. Również i w tym wypadku podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia tę informację w formie pisemnej, poprzez umieszczenie jej w swoim lokalu, w miejscu ogólnodostępnym np. w formie plakatu. W przypadku pacjenta niemogącego się poruszać informację taką udostępnia się w sposób umożliwiający zapoznanie się z nią w pomieszczeniu, w którym pacjent przebywa np. w formie broszury informacyjnej.
Katalog praw pacjenta
- Prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych
- Prawo pacjenta do informacji
- Prawo do zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych
- Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych
- Prawo pacjenta do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych
- Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta
- Prawo pacjenta do dokumentacji medycznej
- Prawo pacjenta do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza
- Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
- Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej
- Prawo pacjenta do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie

ADWOKAT | DOKTOR NAUK PRAWNYCH | ADIUNKT W AKADEMII WSB
Założyciel i partner w Kancelarii GC Adwokaci. Mecenas Marcin Chowaniec specjalizuje się w prawie karnym, ze szczególnym uwzględnieniem spraw z zakresu błędów medycznych i procesów odszkodowawczych. Reprezentuje także nauczycieli akademickich w postępowaniach dyscyplinarnych wszystkich szczebli oraz personel medyczny przed Sądami Lekarskimi, Sądami Pielęgniarek i Położnych oraz Rzecznikami Odpowiedzialności Zawodowej. Prowadzi wykłady dla studentów prawa z postępowania karnego, ćwiczenia z logiki prawniczej, oraz konwersatoria dla studentów kierunku lekarskiego dotyczące tematyki praw pacjenta i błędów medycznych.