Kampania wyborcza tegorocznych wyborów parlamentarnych wkracza w decydujący etap. Walka o głosy wyborców trwa nie tylko w mediach i Internecie, ale także w dobrze znany, tradycyjny sposób – poprzez rozwieszanie plakatów wyborczych. Niejednokrotnie działania takie podejmowane są bez zgody właściciela nieruchomości.
Plakat wyborczy zawieszony bez zgody
Co zatem w sytuacji, gdy plakat wyborczy danego komitetu zostanie umieszczony np. na elewacji czy ogrodzeniu nieruchomości, bez uzyskania naszej zgody? Postaram się rozwiać nasuwające się pytania i wątpliwości, tym bardziej, że pierwszą naturalną reakcją na tego typu sytuacje jest chęć zerwania plakatu wyborczego w celu przywrócenia stanu poprzedniego.
Plakat wyborczy zawieszony bez zgody
Czy można samodzielnie usunąć plakat wyborczy ze swojej nieruchomości?
Punkt wyjścia stanowią art. 109 i art. 110 kodeksu wyborczego, zgodnie z którymi na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych można umieszczać plakaty i hasła wyborcze wyłącznie po uzyskaniu zgody właściciela lub zarządcy nieruchomości, obiektu albo urządzenia. Plakaty i hasła wyborcze należy umieszczać w taki sposób, aby można je było usunąć bez powodowania szkód.
Zgodnie natomiast z art. 109 § 3 kodeksu wyborczego, materiały wyborcze podlegają ochronie prawnej. Zanim zatem podejmiemy pochopną decyzję o samowolnym usunięciu plakatu należy skontaktować się z danym komitetem wyborczym, do którego należą plakaty, aby ten usunął je niezwłocznie z naszej własności. Można skontaktować się z komitetem telefonicznie, mailowo, bądź wysłać pismo z żądaniem usunięcia plakatów. Jeżeli skontaktowanie się z komitetem wyborczym nie przyniesie skutku, wówczas zaleca się, aby przed samodzielnym zdjęciem plakatów wezwać Policję i poprosić ją o usunięcie materiału, bądź zrobić to w jej obecności. W przeciwnym razie samowolne zachowanie może zostać ocenione jako niszczenie materiału wyborczego. W tym przypadku komitet wyborczy mógłby domagać się ukarania osoby, która usunęła materiał, za niszczenie swojej własności, bo materiały wyborcze są oznakowane.
Plakat wyborczy zawieszony bez zgody
Czy grożą nam jakieś konsekwencje prawne takiego zachowania?
Konsekwencje niszczenia i usuwania plakatów wyborczych reguluje kodeks wykroczeń, a dokładnie art. 67 § 1. „Kto umyślnie uszkadza lub usuwa ogłoszenie wystawione publicznie przez instytucję państwową, samorządową albo organizację społeczną lub też w inny sposób umyślnie uniemożliwia zaznajomienie się z takim ogłoszeniem, podlega karze aresztu albo grzywny (do 5 tys. złotych)”.
Z kolei umyślne zniszczenie plakatu, którego wartość przekracza 500 zł, np. z uwagi na użyte materiały i wielkość, stanowi już przestępstwo zniszczenia mienia. Grozi za to kara od 3 miesięcy do nawet 5 lat pozbawienia wolności, a gdy czyn stanowi wypadek mniejszej wagi – grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Czy osobie lub podmiotowi, który umieścił plakat bez zgody właściciela lub zarządcy nieruchomości, obiektu albo urządzenia również grożą jakieś konsekwencje?
Tak. Zgodnie z art. 495 § 1 kodeksu wyborczego przewiduje karę grzywny do 5 000 złotych dla tego kto, w związku z wyborami umieszcza plakaty i hasła wyborcze na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych bez zgody właściciela lub zarządcy nieruchomości, obiektu albo urządzenia.
Plakat wyborczy zawieszony bez zgody
W przepisach, jak to często bywa, pojawia się jednak pewna istotna luka. Kodeks wyborczy zakazuje umieszczania materiałów wyborczych bez zezwolenia, natomiast nie precyzuje trybu postępowania z nimi w przypadku, gdy plakaty już wiszą, dlatego z ostrożności prawnej, zaleca się aby właściciele posesji, na której zostały bez ich zgody umieszczone plakaty, nie usuwali ich samodzielnie.
Z kolei umyślne zniszczenie plakatu, którego wartość przekracza 500 zł, np. z uwagi na użyte materiały i wielkość, stanowi już przestępstwo zniszczenia mienia. Grozi za to kara od 3 miesięcy do nawet 5 lat pozbawienia wolności, a gdy czyn stanowi wypadek mniejszej wagi – grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Plakat wyborczy zawieszony bez zgody
Warto przy tym jednocześnie zaznaczyć, że Policja lub straż gminna jest obowiązana usuwać na koszt komitetów wyborczych plakaty i hasła wyborcze, których sposób umieszczenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo bezpieczeństwu mienia bądź bezpieczeństwu w ruchu drogowym.
ADWOKAT | DOKTOR NAUK PRAWNYCH
Założyciel i partner w Kancelarii GC Adwokaci. Mecenas Marcin Chowaniec specjalizuje się w prawie cywilnym i karnym, ze szczególnym uwzględnieniem spraw z zakresu błędów medycznych i procesów odszkodowawczych. Reprezentuje także nauczycieli akademickich w postępowaniach dyscyplinarnych wszystkich szczebli oraz personel medyczny przed Sądami Lekarskimi, Sądami Pielęgniarek i Położnych oraz Rzecznikami Odpowiedzialności Zawodowej.