Przejdź do treści

GC Adwokaci

Nowa definicja stalkingu

Ustawą z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, stanowiącą składową tzw. Tarczy Antykryzysowej zmieniono treść art. 190a kodeksu karnego poprzez zmianę definicji przestępstwa uporczywego nękania czyli tzw. stalkingu. Co się zmieniło?

nowa definicja stalkingu

nowa definicja stalkingu

Dotychczasowe brzmienie przepisu

Art. 190a [Uporczywe nękanie]

§ 1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej.

§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Dotychczas aby można było mówić o przestępstwie stalkingu musiały zostać spełnione następujące przesłanki: uporczywość działania sprawcy, uzasadnione i obiektywne poczucie zagrożenia, obawy o życie lub zdrowie lub osoby jemu najbliższej lub istotne naruszenie prywatności.

Drugim typem stalkingu były sytuacje, w których sprawca podszywa się pod inną osobę ale tylko wtedy, gdy działanie sprawcy miało na celu wyrządzenie szkody majątkowej lub osobistej pokrzywdzonemu.

O dotychczasowym brzmieniu przepisu czytaj więcej w artykule: Stalking – czyli słów kilka o uporczywym nękaniu drugiej osoby

Aktualne brzmienie przepisu

Art. 190a

§ 1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek, inne jej dane osobowe lub inne dane, za pomocą których jest ona publicznie identyfikowana, w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej.

§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Po nowelizacji oprócz poczucia zagrożenia omawianego wyżej ustawodawca przewidział, że skutkiem nękania może być również poczucie poniżenia lub udręczenia. Pamiętać należny, że poczucie poniżenia lub udręczenia musi być, podobnie jak uczucie zagrożenia, uzasadnione okolicznościami. Oznacza to, że przeciętny człowiek żyjący w podobnych warunkach poczułby się zachowaniem sprawcy udręczony lub poniżony. 

Aktualny pozostaje wymóg uporczywości działania sprawcy, co oznacza pewną długotrwałość działania lub jego wysoką intensywność.  

Ponadto uzupełniono § 2 omawianego przepisu o wykorzystywanie danych, za pomocą których ofiara jest publicznie identyfikowana, innych niż wizerunek lub dane osobowe (np. pseudonim).

Zwiększono również zagrożenie karą z zagrożenia do lat 3 kary pobawienia wolności do zagrożenia od 6 miesięcy do lat 8 kary pozbawienia wolności w typie podstawowym (§ 1 i 2 omawianego przepisu) oraz z zagrożenia karą od roku do 10 lat pobawienia wolności do zagrożenia od 2 do 12 lat kary pozbawienia wolności w typie kwalifikowanym (§ 3 omawianego przepisu). 

Co zmieniono?