Co do zasady polskie prawo nie dopuszcza możliwości zawierania umów o spadek po osobie żyjącej. Jednym z wyjątkiem od tej zasady jest możliwość zawarcia umowy o zrzeczenie się dziedziczenia. Czym jest taka umowa? Jakie rodzi skutki? Jak ją zawrzeć? Poniżej znajdziesz odpowiedzi na te pytania.
Czym jest zrzeczenie się dziedziczenia?
Spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Zrzeczenie się dziedziczenia powoduje, że osoba która zrzekał się spadku jest traktowana tak jakby nie dożyła otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy). Oznacza to, że osoba, która zrzekła się spadku nie będzie dziedziczyć po danym spadkobiercy, ani nie będzie mogła się domagać zachowku. Zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej.
Przyjrzyjmy się zrzeczeniu dziedziczenia na przykładzie pani Krystyny. Pani Krystyna ma męża Tadeusza, córkę Annę i córkę Katarzynę oraz syna Krzysztofa. Anna i Katarzy na mają dzieci. Pani Krystyna nie chcę aby jej córka Anna miała jakiekolwiek prawa do majątku pani Krystyny. Pani Krystyna zawiera z Anną umowę o zrzeczenie się dziedziczenia. Teraz, w przypadku śmierci pani Krystyny, Anna nie będzie ani dziedziczyć po pani Krystynie ani nie będzie mogła się domagać zachowku po niej.
Zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej. Jeżeli zatem Anna zrzekła się dziedziczenia po pani Krystynie to dzieci Anny – Daniel, Julia i Magda również nie mogą domagać się spadku ani zachowku po pani Krystynie.
Jak zarzeć umowę?
Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia powinna posiadać formę aktu notarialnego. Umowę można zawrzeć u dowolnego notariusza. Do zawarcia takiej umowy najczęściej nie są wymagane żadne inne dokumenty poza dowodem osobistym. Pamiętać należy, że niezachowanie formy aktu notarialnego skutkuje nieważnością umowy. Koszt sporządzenia takiego aktu notariusz ustala na podstawie taksy notarialnej.
Uchylenie zrzeczenia się dziedziczenia
Zawarcie umowy o zrzeczenie się spadku nie jest nieodwracalne. Zrzeczenie się dziedziczenia może bowiem być uchylone przez umowę między tym, kto zrzekł się dziedziczenia, a tym, po kim się dziedziczenia zrzeczono. Umowa powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
PRAWNIK
Prawnik w Kancelarii GC Adwokaci. Specjalizuje się w prawie medycznym, rodzinnym i obsłudze firm.