Alimenty to świadczenie, które ma charakter długotrwały. Częstokroć po kilku latach od ustalenia wysokości alimentów sytuacja zarówno uprawnionego jak i zobowiązanego do zapłaty alimentów może ulec zmianie, a ustalone świadczenie alimentacyjne okaże się niewystarczające lub wręcz odwrotnie – będzie zbyt uciążliwe dla zobowiązanego. Czy możliwa jest zmiana wysokości alimentów?
Jak jest ustalana wysokość alimentów?
Maksymalna wysokość świadczenia alimentacyjnego uzależniona jest od możliwości majątkowych oraz zarobkowych zobowiązanego i usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. W trakcie ustalania kwoty świadczenia alimentacyjnego, uprawnionego ustalane są w oparciu o średni poziom życia w Polsce. Przepisy prawa nie ustanawiają minimalnej i maksymalnej wysokości alimentów – wysokość alimentów zależy zawsze od okoliczności danej sytuacji.
Czy możliwa jest zamiana wysokości alimentów?
Zgodnie z treścią art. 138 KRiO orzeczenie o alimentach nie ma charakteru stałego i ostatecznego, ale może podlegać zmianie, w razie pojawienia się nowych okoliczności. Dotyczy to zarówno sytuacji po stronie zobowiązanej do alimentacji jak i uprawnionego. Strona zainteresowana może wystąpić z powództwem o zmianę orzeczenia w przedmiocie alimentów. Właściwym rzeczowo jest zawsze Sąd Rejonowy, nawet jeśli poprzednie orzeczenie alimentacyjne zostało orzeczone wyrokiem Sądu Okręgowego, np. w sprawie o rozwód.
Przykładowo w sytuacji, kiedy zobowiązany utracił pracę, popadł w niedostatek czy też zachorował, może zwrócić się do sądu o obniżenie wysokości świadczenia alimentacyjnego. Tak samo w przypadku osoby uprawnionej do tego świadczenia, jeżeli jej sytuacja życiowa uległa pogorszeniu, a tym bardziej żyje na gorszym poziomie niż osoba zobowiązana, to przysługuje jej również prawo do żądania podwyższenia alimentów. Należy pamiętać, że podstawą powództwa z art. 138 k.r.o. może być wyłącznie zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 1999 r., sygn. akt I CKN 274/99), a pozew taki należy złożyć do Sądu Rejonowego Wydział Rodzinny i Nieletnich według miejsca zamieszkania uprawnionego do pobierania alimentów.
Najczęściej podstawą do zmiany wysokości alimentów jest zwiększenie się potrzeb uprawnionego. W takim wypadku – zazwyczaj mając na uwadze to, że wydatki na dziecko uprawnione do alimentów rosną z czasem – możliwe jest złożenie pozwu o podwyższenie alimentów. Na konieczność podwyższenia alimentów wpływ może mieć wiele czynników np. choroba uprawnionego i związane z tym wydatki.
Zakończenie obowiązku alimentacyjnego
W sprawach alimentacyjnych ważne jest, aby pamiętać, iż obowiązek alimentacyjny nie ustaje z mocy prawa, po ustaniu przesłanek alimentacyjnych (np. w skutek osiągnięcia określonego wieku przez uprawnionego). Konieczne jest wówczas złożenie odpowiedniego pozwu o ustalenie, przez osobę zainteresowaną – zobowiązanego.
PRAWNIK
Prawnik w Kancelarii GC Adwokaci. Specjalizuje się w prawie medycznym, rodzinnym i obsłudze firm.