Tematem niniejszego artykułu, będącego częścią cyklu artykułów “COVID-19 a wykonywanie zawodu lekarza i lekarza dentysty” jest sytuacja lekarzy rezydentów w dobie epidemii koronawirusa. Cykl powstał jako odpowiedź na dużą liczbę zapytań płynących do Kancelarii, związanych z sytuacją prawną personelu medycznego w dobie epidemii koronawirusa.
sytuacja lekarzy rezydentów koronawirus
sytuacja lekarzy rezydentów
Młodzi adepci nauk medycznych, odbywający specjalizacje walczą na pierwszym froncie z koronawirusem nie tylko na swoich macierzystych oddziałach, ale również w oddziałach zakaźnych na podstawie skierowania przez pracodawców i organy państwa.
W związku z powyższym nasuwają się pytania natury prawnej, czy lekarze w trakcie odbywania specjalizacji mogą zostać skierowani do pracy przy zwalczaniu epidemii? Jaki jest ich status prawny? Co z ich pierwotnym programem specjalizacji?
Lekarz rezydent w walce z koronawirusem
W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii lekarz odbywający szkolenie specjalizacyjne może zostać skierowany do pracy przy zwalczaniu epidemii na dwa sposoby:
- przez wojewodę, w drodze decyzji, do pracy przy zwalczaniu epidemii do podmiotu, w którym odbywa szkolenie specjalizacyjne albo do innego podmiotu, lub
- przez pracodawcę do realizacji innych zadań niż wynikające z umowy, na podstawie której odbywa szkolenie specjalizacyjne, jeżeli nie zostanie wydana decyzja wojewody o skierowaniu do pracy przy zwalczania epidemii.
Lekarz odbywający szkolenie specjalizacyjne, który został skierowany przez pracodawcę do wykonywania pracy innej niż wynikająca z umowy, na podstawie której odbywa szkolenie specjalizacyjne, wykonuje pracę pod nadzorem lekarza specjalisty wyznaczonego przez kierownika jednostki, do której został skierowany. Lekarz specjalista nadzorujący pracę lekarza w trakcie szkolenia specjalizacyjnego nabywa w takim wypadku odpowiednie uprawnienia kierownika specjalizacji.
Przerwany kurs specjalizacyjny
Lekarze w trakcie specjalizacji, którzy zostali skierowani do pracy na oddziałach zakaźnych nie realizują programu wynikającego z ich pierwotnego planu szkolenia. Co w przypadku niezrealizowania przez lekarza części programu specjalizacji z powodu pracy przy zwalczaniu epidemii lub też odwołania kursu specjalizacyjnego w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii?
Ustawodawca przewidział taką ewentualność. Otóż, na wniosek lekarza odbywającego szkolenie specjalizacyjne dyrektor Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego może uznać, w drodze decyzji, okres, w którym lekarz ten nie realizował programu specjalizacji, za równoważny z realizowaniem tego programu, jeżeli w okresie tym realizował zadania polegające na pracy przy zwalczaniu epidemii na podstawie decyzji wojewody lub inne zadania niż wynikające z umowy, na podstawie której odbywa szkolenie specjalizacyjne zlecone przez pracodawcę. Warto zatem pamiętać, by zadbać o pisemne skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii od swojego pracodawcy. Będzie to przydatne przy składaniu wniosku do CMKP o zaliczenie pracy na oddziale niemacierzystym do programu specjalizacji.
Co w sytuacji, gdy lekarzowi odwołano szkolenie lub kurs specjalizacyjny w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii?
Zgodnie z komunikatem Ministra Zdrowia, w sytuacji udzielenia lekarzowi odbywającemu szkolenie specjalizacyjne dodatkowej opieki nad dzieckiem, w oparciu o przepisy ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374) szkolenie specjalizacyjne będzie ulegało przedłużeniu, z zachowaniem dotychczasowego trybu. W taki sam sposób będzie przedłużane szkolenie specjalizacyjne w przypadku objęcia lekarza kwarantanną. Z komunikatu Ministra Zdrowia wynika również, że w przypadku, gdy na oddziale, w którym pracuje lekarz zostały wprowadzone zmiany organizacyjne – np. ograniczenie przyjęć, rezygnacja z dyżurów towarzyszących – które miały wpływ na stopień realizacji programu szkolenia specjalizacyjnego lub z powodu zagrożenia epidemicznego lub epidemii został odwołany kurs specjalizacyjny, szkolenie specjalizacyjne będzie przedłużone na podstawie procedury, zgodnie z którą, w uzasadnionych przypadkach zgodę na dodatkowe przedłużenie okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego może wyrazić wojewoda, a w odniesieniu do lekarzy odbywających specjalizację w ramach rezydentury – minister właściwy do spraw zdrowia.
W przypadku nadrobienia w okresie późniejszym poszczególnych elementów programu, np. procedur lub dyżurów, przedłużenie szkolenia nie będzie konieczne. Podobnie, jeżeli z powodu epidemii lekarz będzie świadczył pracę w trybie rotacyjnym, ale mimo tego w założonym okresie szkolenia zrealizuje wszystkie procedury, wówczas nie będzie konieczności jego przedłużenia. Ten sam mechanizm przedłużenia szkolenia specjalizacyjnego będzie miał zastosowanie, w przypadku gdy lekarz w trakcie szkolenia specjalizacyjnego, zostanie czasowo przeniesiony na inny odział, w którym w związku z epidemią istnieje zapotrzebowanie na kadry medyczne. Minister Zdrowia i Wojewoda, skorzysta z ww. procedury przy przedłużaniu szkolenia specjalizacyjnego, również wtedy, gdy z powodu stanu epidemii nie będą mogły odbywać się staże kierunkowe. W takiej sytuacji, lekarz odbywający szkolenie specjalizacyjne powinien wrócić do macierzystej placówki i zostać zagospodarowany zgodnie z jej potrzebami, w szczególności jednak na oddziale prowadzącym staż podstawowy.
Ministerstwo zdrowia wyraziło również pogląd, że lekarze odbywający staż podstawowy w ramach szkolenia specjalizacyjnego w oddziale, który został czasowo przekształcony w oddział zakaźny, z powodu pandemii koronawirusa, kontynuują to szkolenie bez konieczności jego zawieszania. Jednocześnie poinformowano, że przejściowa zmiana profilu oddziału może spowodować konieczność przedłużenia szkolenia jedynie w sytuacji gdy lekarz nie będzie miał możliwości zrealizowania wymaganych programem szkolenia procedur. Szkolenie specjalizacyjne rezydentów, po dostarczeniu stosownego zaświadczenia od pracodawcy będzie w takim wypadku przedłużane z zachowaniem trybu. Natomiast lekarze odbywający staż kierunkowy w ramach szkolenia specjalizacyjnego w oddziale, który został czasowo przekształcony w oddział zakaźny, z powodu pandemii koronawirusa, mogą powrócić do jednostki macierzystej i tam kontynuować szkolenie lub mogą zostać skierowani na inny staż kierunkowy.
W przypadku konieczności przedłużenia szkolenia wskutek przerwania lub braku możliwości skierowania na staż kierunkowy z powodu przejściowej zmiany profilu oddziału realizującego staż kierunkowy, szkolenie specjalizacyjne ulegnie przedłużeniu. Szkolenie specjalizacyjne rezydentów, po dostarczeniu stosownego zaświadczenia od pracodawcy będzie w takim wypadku przedłużane z zachowaniem trybu.
Zachęcamy do śledzenia dalszych artykułów z serii “COVID-19 a wykonywanie zawodu lekarza i lekarza dentysty – Q&A” a także do dołączenia do Newslettera GC Adwokaci
ADWOKAT | DOKTOR NAUK PRAWNYCH
Założyciel i partner w Kancelarii GC Adwokaci. Mecenas Marcin Chowaniec specjalizuje się w prawie cywilnym i karnym, ze szczególnym uwzględnieniem spraw z zakresu błędów medycznych i procesów odszkodowawczych. Reprezentuje także nauczycieli akademickich w postępowaniach dyscyplinarnych wszystkich szczebli oraz personel medyczny przed Sądami Lekarskimi, Sądami Pielęgniarek i Położnych oraz Rzecznikami Odpowiedzialności Zawodowej.