Na posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej w dniu 7 września 2022 r. Rada podjęła decyzję o podniesieniu stopy referencyjnej NBP o 0,25 pkt proc., tj. do poziomu 6,75 %. Nowe stopy procentowe obowiązywać będą od dnia 8 września 2022 r. To kolejna decyzja o podniesieniu stóp procentowych od czasu ogłoszenia w Polsce stanu epidemii. Decyzja ta będzie miała istotny wpływ na wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
Rada podjęła decyzję o podwyższeniu stopy referencyjnej NBP o 0,25 pkt proc., tj. do poziomu 6,75%. Jednocześnie Rada ustaliła następujący poziom pozostałych stóp procentowych NBP:
wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
- stopa referencyjna 6,75% w skali rocznej;
- stopa lombardowa 7,25% w skali rocznej;
- stopa depozytowa 6,25% w skali rocznej;
- stopa redyskonta weksli 6,80% w skali rocznej;
- stopa dyskontowa weksli 6,85% w skali rocznej;
Uzasadnienie decyzji
wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
W uzasadnieniu swojej decyzji Rada wskazała, że w W II kw. br. roczna dynamika PKB w największych gospodarkach obniżyła się. Jednocześnie napływające dane wskazują na pogarszanie się globalnej koniunktury w III kw. br., choć sytuacja na rynkach pracy w największych gospodarkach rozwiniętych pozostaje bardzo dobra. Negatywnie na aktywność gospodarczą na świecie oraz jej perspektywy oddziałują wysokie ceny surowców i komponentów do produkcji, zaburzenia w funkcjonowaniu globalnych sieci dostaw oraz konsekwencje agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę. Utrzymuje się przy tym niepewność dotycząca dalszego wpływu tych szoków na koniunkturę, w tym wpływu sytuacji na rynku surowców energetycznych na aktywność w gospodarce europejskiej w kolejnych kwartałach.
wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
W większości gospodarek inflacja nadal rośnie, osiągając w wielu krajach najwyższe poziomy od dekad. Jednocześnie w dalszym ciągu podwyższane są prognozy inflacji na najbliższe kwartały. Głównym źródłem wzrostu dynamiki cen pozostają wysokie ceny surowców, do których przyczyniają się konsekwencje agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę, oraz utrzymujące się – pomimo sygnałów ich stopniowego łagodzenia – zaburzenia w globalnych łańcuchach podaży. W części gospodarek do wzrostu cen przyczyniają się także czynniki popytowe i rosnące koszty pracy. W efekcie rośnie również inflacja bazowa.
W nadchodzących kwartałach oczekiwane jest utrzymanie się oddziaływania czynników obecnie podwyższających dynamikę cen, w tym związanych z rosyjską agresją zbrojną na Ukrainę. Jednocześnie podwyższanie stóp procentowych NBP wraz z wygasaniem wpływu szoków obecnie podbijających ceny oraz obniżeniem dynamiki aktywności gospodarczej będzie oddziaływać w kierunku stopniowego obniżania się inflacji w kolejnych latach. Obniżaniu inflacji sprzyjałoby także umocnienie złotego, które w ocenie Rady byłoby spójne z fundamentami polskiej gospodarki.
wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
Dalsze decyzje Rady będą zależne od napływających informacji dotyczących perspektyw inflacji i aktywności gospodarczej, w tym od wpływu agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę na polską gospodarkę.
Informację o poprzednio obowiązujących stopach procentowych i odsetkach znajdziesz tutaj.
Odsetki kapitałowe
Zgodnie z art. 359 § 2 kodeksu cywilnego jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych. W tej sytuacji odsetki ustawowe od dnia 8 września 2022 r. wynosić będą 10,25 % w skali roku.
Strony stosunku prawnego mogą jednak odmienne ustalić wysokość odsetek kapitałowych. Nie mogą one jednak przekraczać wysokości tzw. odsetek maksymalnych. Zgodnie zaś z art. 359 § 2¹ kodeksu cywilnego maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych czyli 20,50 % w skali roku.
wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
Odsetki za opóźnienie
wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
W przypadku świadczeń pieniężnych jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Zgodnie z art. 481 § 2 kodeksu cywilnego jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. W tej sytuacji odsetki za ustawowe opóźnienie od dnia 8 września 2022 r. wynosić będą 12,25 % w skali roku.
Strony stosunku prawnego mogą jednak odmienne ustalić wysokość odsetek za opóźnienie. Nie mogą one jednak przekraczać wysokości tzw. odsetek maksymalnych za opóźnienie. Zgodnie zaś z art. 481 § 2¹ kodeksu cywilnego maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie czyli 24,50 % w skali roku.
wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
Odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych
wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
Ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych z dnia 8 marca 2013 r., która określa szczególne uprawnienia wierzyciela i obowiązki dłużnika w związku z terminami zapłaty w transakcjach handlowych, skutki niewykonania takich obowiązków oraz postępowanie w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych przewiduje odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych. Zgodnie z art. 4 pkt 3 lit. a i b ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych:
- w przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym – odsetki w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i ośmiu punktów procentowych;
- w przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem nie jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym – odsetki w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i dziesięciu punktów procentowych;
- 1 stycznia - do odsetek należnych za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca;
- 1 lipca - do odsetek należnych za okres od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia.
Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych i opłata prolongacyjna
wysokość odsetek od 9 września 2022 r.
Jeżeli w postępowaniu podatkowym po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego organ podatkowy stwierdzi, że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku nie złożył deklaracji, wysokość zaliczek jest inna niż wykazana w deklaracji lub zaliczki nie zostały zapłacone w całości lub w części, organ ten wydaje decyzję, w której określa wysokość odsetek za zwłokę na dzień złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy, a w przypadku niezłożenia zeznania w terminie – odsetki na ostatni dzień terminu złożenia zeznania, przyjmując prawidłową wysokość zaliczek na podatek.
Stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych określana jest na podstawie art. 56 § 1 ustawy ordynacja podatkowa i jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%. Ponadto ustawa przewiduje stawkę obniżoną 50% oraz stawkę podwyższoną w wysokości 150% stawki odsetek za zwłokę.
Wobec podniesienia stopy oprocentowania kredytu lombardowego do poziomu 7,25% aktualnie odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych wynoszą 15,00% w skali roku.
Opłata prolongacyjna stanowi opłatę wnoszoną przez podatnika, któremu na mocy decyzji organu podatkowego odroczono termin płatności podatku lub rozłożono na raty zapłatę podatku lub zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę i jest uiszczana w wysokości 50% stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych
wysokość odsetek od 8 września 2022 r.
Odsetki od zaległości składkowych
Odsetki za nieopłacone w terminie składki na ubezpieczenia oblicza się według tej samej zasady, jak w przypadku zaległości podatkowych (obowiązuje ta sama stopa odsetek, czyli równowartość dwukrotności podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP oraz dwóch punktów procentowych, nie mniej jednak niż 8%). Wobec podniesienia stopy oprocentowania kredytu lombardowego do poziomu 6,75% aktualnie odsetki od zaległości składkowych wynoszą 16,50% w skali roku.
Odsetki za opóźnienie liczone są od następnego dnia po terminie płatności do dnia zapłaty należności (włącznie). Wyliczona kwota odsetek jest zaokrąglana do pełnych złotych.
ADWOKAT
Założyciel i partner w Kancelarii GC Adwokaci. Specjalizuje się w obsłudze kontraktów budowlanych i prawie zamówień publicznych. Prowadzi również sprawy cywilne, w szczególności z zakresu prawa umów, prawa rzeczowego i spadkowego.