Prawo Zamówień publicznych reguluje zakupy sektora publicznego. Prawo zamówień publicznych, ma na celu kompleksowe uregulowanie materii zamówień publicznych stanowiących umowy o charakterze odpłatnym zawierane pomiędzy zamawiającymi a wykonawcami, których przedmiotem jest nabycie przez zamawiającego robót budowlanych, dostaw lub usług od wybranego wykonawcy. Kiedy stosuje się Prawo Zamówień Publicznych?
Zakres podmiotowy czyli kto jest objęty obowiązkiem stosowania PZP
Przepisy ustawy mają mieć zastosowanie do udzielania zamówień publicznych oraz organizowania konkursów przez podmioty obowiązane do stosowania ustawy. Wprowadzono podział podmiotów obowiązanych do stosowania ustawy na zamawiających publicznych, zamawiających sektorowych oraz zamawiających subsydiowanych.
Kiedy stosuje się Prawo Zamówień Publicznych
Zamawiający publiczni
- jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 305);
- inne, niż określone w pkt 1, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej;
-
inne, niż określone w pkt 1, osoby prawne, utworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w pkt 1 i 2, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot:
a) finansują je w ponad 50% lub
b) posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub
c) sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub
d) mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego; - związki podmiotów, o których mowa w pkt 1 lub 2, lub podmiotów, o których mowa w pkt 3.
Zamawiający sektorowi
- zamawiający publiczni w zakresie, w jakim wykonują jeden z rodzajów działalności sektorowej
-
inne, niż określone w pkt 1, podmioty, które wykonują jeden z rodzajów działalności sektorowej oraz na których zamawiający publiczni, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot wywierają dominujący wpływ, w szczególności:
a) posiadają ponad połowę udziałów albo akcji lub
b) posiadają ponad połowę głosów wynikających z udziałów albo akcji, lub
c) mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego; - inne, niż określone w pkt 1 i 2, podmioty, które wykonują jeden z rodzajów działalności sektorowej, jeżeli działalność ta jest wykonywana na podstawie praw szczególnych lub wyłącznych.
Zamawiający subsydiowani
Przepisy ustawy stosuje się do zamawiających subsydiowanych, którymi są zamawiający inni niż zamawiający publiczni lub zamawiający sektorowi, jeżeli zachodzą łącznie następujące okoliczności:
- ponad 50% wartości udzielanego przez ten podmiot zamówienia jest finansowane ze środków publicznych lub zamawiających, o których mowa w art. 4 i art. 5 ust. 1 pkt 1 PZP
- wartość zamówienia jest równa lub przekracza progi unijne;
- przedmiotem zamówienia są roboty budowlane w zakresie inżynierii lądowej lub wodnej określone w załączniku II do dyrektywy 2014/24/UE, budowy szpitali, obiektów sportowych, rekreacyjnych lub wypoczynkowych, budynków szkolnych, budynków szkół wyższych lub budynków wykorzystywanych przez administrację publiczną lub usługi związane z takimi robotami budowlanymi.
Kiedy stosuje się Prawo Zamówień Publicznych
Zakres przedmiotowy czyli jakie zakupy wymagają stosowania PZP
Zakres przedmiotowy ustawy obejmie kwestie udzielania zamówień publicznych zarówno o wartości równej lub wyższej od progów unijnych jak i zamówień do wartości progowych. Ustawa określa zasady i tryb udzielania zamówień publicznych, środki ochrony prawnej, kontrolę udzielania zamówień publicznych oraz organy właściwe w sprawach uregulowanych w ustawie. Przepisy ustawy stosuje się do udzielania:
- zamówień klasycznych oraz organizowania konkursów, których wartość jest równa lub przekracza kwotę 130 000 złotych, przez zamawiających publicznych;
- zamówień sektorowych oraz organizowania konkursów, których wartość jest równa lub przekracza progi unijne, przez zamawiających sektorowych;
- zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, których wartość jest równa lub przekracza progi unijne, przez zamawiających publicznych oraz zamawiających sektorowych;
- zamówień klasycznych oraz organizowania konkursów, których wartość jest równa lub przekracza progi unijne, przez zamawiających subsydiowanych w okolicznościach, o których mowa w art. 6 PZP
Kiedy stosuje się Prawo Zamówień Publicznych
Problem kiedy stosuje się Prawo Zamówień Publicznych czasem budzi kontrowersje
Kiedy stosuje się Prawo Zamówień Publicznych
Wbrew pozorom powyższa regulacja nie jest na tyle klarowna aby w praktyce nie budzić wątpliwości. W szczególności problematyczne okazuje się prawidłowe zakwalifikowanie zamówienia sektorowego. Tylko dla przykładu można wskazać orzeczenie KIO 1271/21, w którym KIO uznała, że błędnie stosowano przepisy PZP. W przytoczonej sprawie zamówienie dotyczyło wydobycia węgla kamiennego chociaż opiewało na budowę pompowni głównego odwadniania na poz. 250 m dla S.R.K. S.A. Oddział KWK „(…)”. Jednak nie sposób przyjąć, że przeznaczeniem samym w sobie jest odwodnienie jakiejkolwiek przestrzenni, ale tylko przestrzeni związanej z wydobyciem węgla kamiennego, na co wskazuje cel cyt. »dla S.R.K. S.A. Oddział KWK „(…)”«. Skrót KWK pochodzi od »Kopalnia Węgla Kamiennego«, co jest raczej powszechnie znanym faktem. W ocenie Izby konkretny przedmiot zamówienia – »budowa pompowni głównego odwadniania na poz. 250 m« jest związany z wydobyciem węgla kamiennego i jest związany z wydobywaniem kopalin ze złóż, a więc obejmuje podejmowanie, wykonywanie oraz zakończenie działalności w myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze ( Dz.U. z 2020 r. poz. 1064, 1339 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 234, 784 i 914), który to przepis brzmi »Ustawa określa zasady i warunki podejmowania, wykonywania oraz zakończenia działalności w zakresie (…) wydobywania kopalin ze złóż«. W związku z tym Izba stwierdza, że wydobycie węgła kamiennego, obejmuje nie tylko sam proces wydobycia węgla kamiennego, ale również proces przygotowania do wydobywania , a nawet proces kończenia czyli likwidacji działalności w zakresie wydobywania kopalin ze złóż. Z tego względu pojęcie wydobycia węgła kamiennego (art. 5 ust. 4 pkt 7 PZP) nie można odczytywać wprost i w sposób zawężający, ale tak jak stanowi o tym podstawowy dla danej dziedziny akt prawny jakim jest w tym przypadku ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. A więc wydobywaniem węgla w znaczeniu art. 1 ust. 1 pkt 2 przytaczanej ustawy podejmowanie, przygotowywanie, wykonywanie zabezpieczanie czy kończenie działalności, traktując to jako jedną, nierozdzielną całość działalności przedsiębiorstwa górniczego. Skutkuje to stwierdzeniem Izby, że zamawiający stosuje próg wyznaczony w przytaczanym wyżej art. 3 ust. 1 pkt 2 PZP i w konsekwencji, z uwagi na nieprzekroczenie progów nie znalazły zastosowania przezpisy PZP.
ADWOKAT
Założyciel i partner w Kancelarii GC Adwokaci. Specjalizuje się w obsłudze kontraktów budowlanych i prawie zamówień publicznych. Prowadzi również sprawy cywilne, w szczególności z zakresu prawa umów, prawa rzeczowego i spadkowego.