Przejdź do treści

GC Adwokaci

Facebook Linkedin Instagram Google
gc adwokaci
gc adwokaci

Czy można załatwić sprawy spadkowe mieszkając za granicą?

Śmierć bliskiej osoby to zawsze trudne doświadczenie, a dodatkowe wyzwania pojawiają się, gdy mieszkamy za granicą, a nasz bliski pozostał w Polsce. W dzisiejszych czasach, kiedy wielu młodych ludzi decyduje się na emigrację w poszukiwaniu lepszych perspektyw, takie sytuacje stają się coraz bardziej powszechne. Oprócz żalu po stracie, musimy również zmierzyć się z formalnościami związanymi ze sprawami spadkowymi. Pojawia się więc pytanie: Czy można załatwić sprawy spadkowe mieszkając za granicą?

Jakie sprawy trzeba załatwić?

Po śmierci bliskiej osoby trzeba załatwić kilka formalności związanych ze spadkiem. Pierwszym krokiem jest decyzja, czy chcemy spadek przyjąć, czy go odrzucić. Na podjęcie tej decyzji mamy 6 miesięcy. Jeśli w tym czasie nie złożymy żadnego oświadczenia, uznaje się, że przyjęliśmy spadek z dobrodziejstwem inwentarza, czyli z ograniczoną odpowiedzialnością za długi. Następnie konieczne jest ustalenie, kto i w jakiej części dziedziczy po zmarłym, czyli stwierdzenie nabycia spadku. Jeśli spadkodawca zostawił testament, koniecznie będzie jego formalne otwarcie i ogłoszenie. Gdy jest więcej niż jeden spadkobierca, ostatnim krokiem będzie dział spadku, czyli rozdzielenie go pomiędzy wszystkich uprawnionych zgodnie z ich udziałami.

Czy można załatwić sprawy spadkowe mieszkając za granicą

Spadkobierca powinien też pamiętać o konieczności złożenia deklaracji podatkowej – zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (formularz SD-Z2 lub SD-3). W przypadku formularza SD-Z2 pamiętać należy o 6 miesięcznym terminie na jego złożenia. Przekroczenie terminu powoduje bowiem utratę ulgi podatkowe. 

Czy można załatwić sprawy spadkowe mieszkając za granicą

Jednodniowy przyjazd

Jednym ze sposobów załatwienia spraw spadkowych dla osoby mieszkającej za granicą jest krótki wyjazd do Polski. Wiele formalności można załatwić podczas jednej wizyty u notariusza. Ważne jest jednak, aby dobrze zaplanować taki przyjazd. Należy wcześniej umówić spotkanie z notariuszem, na którym powinni stawić się wszyscy spadkobiercy (zarówno ustawowi, jak i testamentowi), oraz przygotować potrzebne dokumenty, w szczególności odpisy aktów stanu cywilnego.

Sprawa zdalna

Gdy przyjazd do Polski nie jest możliwy lub trudno zorganizować spotkanie wszystkich spadkobierców u notariusza, sprawy spadkowe można załatwić zdalnie, przed sądem. W takiej sytuacji spadkobierca może samodzielnie złożyć odpowiednie wnioski. Czasami jednak bywa to skomplikowane, na przykład ze względu na konieczność uzyskania potrzebnych dokumentów. Alternatywnym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług kancelarii prawnej, która reprezentuje spadkobiercę mieszkającego za granicą. Kancelaria zajmuje się wtedy pozyskiwaniem dokumentów, składaniem wniosków do sądu oraz prowadzeniem korespondencji. Przy tym nie jest wymagany przyjazd do Polski – spotkania mogą odbywać się online, a pełnomocnictwo można przesłać kurierem lub pocztą. Spadkobierca ma także możliwość uczestnictwa w rozprawach sądowych online (tzw. posiedzenia hybrydowe).